بیوتکنولوژی و جنجال کریسپر
طی چند سال گذشته ابداع و کار با کریسپر به یکی از جنجالی ترین و مهیج ترین موضوعات رشته های علوم زیستی به ویژه بیوتکنولوژی تبدیل شده است.
فنگ ژانگ یک دانشمند چینی-آمریکایی ۳۸ ساله ست و با توجه به کارهایی که تاحالا کرده جزو دانشمندای جوان به حساب میاد. ژانگ توی خانواده ای مستمند و کم سواد چشم به جهان نگشوده و اتفاقا پدر و مادرش هر دو برنامه نویس کامپیوتر بودن!
در سن ۱۱ سالگی با مادرش به آمریکا مهاجرت می کنه و مدارج تحصیلیش رو یکی یکی پشت سر میذاره و سال ۲۰۰۰ از آکادمی Des Moines فارغ التحصیل میشه. سال ۲۰۰۴ مدرک لیسانس خودش رو در رشته ی شیمی و فیزیک از دانشگاه هاروارد می گیره. سال ۲۰۰۹ هم در رشته ی مهندسی سیستم های زیستی و شیمیایی از دانشگاه استنفورد در مقطع دکترا فارغ التحصیل میشه.
آقای فنگ ژانگ از ابتدا تمرکزش روی استفاده از زیست شناسی سنتزی برای تاثیر بر ژنتیک و اپی ژنتیک بوده. اگه بخواهیم اختصاصی تر بگیم ژانگ از همون دوره های لیسانسش با اساتیدی در ارتباط بوده که با کمک اون ها شاخه ای به نام Optogenetics شکل می گیره. اپتوژنتیک یه تکنیک زیستی هست که با کمک نور میشه کنترل سلول های بافت های زنده خصوصا نورون هارو بدست گرفت.
ژانگ همه ی این مهارت هارو داشت و تصمیم گرفت براساس کارهای گذشته ای که انجام داده بود این بار سیستم کریسپر رو بهینه کنه و تحت کنترل دربیاره. فنگ ژانگ و گروهش تونستن سیستم Cas9 توی سلول های انسانی رو بهینه کنن. از طرف دیگر یه گروه دیگه (Charpentier/Doudna) یه RNA کایمر طراحی کردن که اونم به نحوی به این سیستم کمک میکرد.
ژانگ به جای اینکه مثل اون دوتا دانشمند معروف در قرن های پیش با تیم مقابل، گیس و گیس کشی کنه، شروع به همکاری با اونها کرد و ابداع خودش رو با سیستمی که اون تیم طراحی کرده بود مقایسه کرد و بهبود بخشید. نتیجه این همکاری شد جایزه Gabbay که تو سال ۲۰۱۴ مشترکا با Charpentier و Doudna برنده شد. قطعا ژانگ تا حالا جوایز بسیار زیادی برنده شده و در سال 2018 هم ، به عنوان یکی از اعضای آکادمی هنر و علوم آمریکا و عضو آکادمی ملی علوم انتخاب شد.
همین طور که داشتم در مورد فنگ ژانگ می خوندم به این فکر کردم که چه سختیایی رو پشت سر گذشته و برای کسب هر مهارتی چقدر زمان گذاشته و ذهنش مجبور بوده چقدر فعال باشه که هم مثل یک زیست شناس ریز بین باشه هم مثل یک فیزیکدان محاسبه گر و هم مثل یک دانشمند خلاق . در دنیای امروز داشتن مهارت و خلاقیت از همه چی مهمتره. انگار داریم بر می گردیم به سده های گذشته. دیگه مهم نیست رشته ت چیه. تو برای موفق شدن لازمه که مثل ابن سینا، ابوریحان بیرونی و… همه چی رو در حد نیازت بلد باشی.