✍ روش کار با همستر آزمایشگاهی

شاید باور اینکه همستر به عنوان یک حیوان آزمایشگاهی دستخوش اعمال مختلف درقالب تحقیقات مختلف قرار می_­گیرد برای دوست دارانش به عنوان یک حیوان خانگی یا “pet” سخت باشد اما همستر در واقع مدل بسیار خوبی برای طیف وسیعی از تحقیقات است.

دلایل اصلی استفاده از همستر در تحقیقات شامل موارد زیر است:

۱ .دسترسی و تکثیر راحت

۲ .مقاومت نسبی به بیماریهای خودبه خودی

۳ .حساسیت به خیلی از پاتوژنهای القایی

۴.ویژگی های آناتومیکی و فیزیولوژیکی مناسب تحقیقات

۵ .تکامل سریع با طول عمر کوتاه

دیستروفی عضلانی اولین بار در سال ۱۹۶۲ در لاین همخون همستر سوری ۱/۵۰ -BIO گزارش شد. از این حیوان ها لاین دیستروفی جدیدی به نام ۱۴۶-BIO که نارسایی احتقانی قلب را گسترش می _­دهند و به طور وسیعی در تحقیقات کاردیومیوپاتی استفاده می_­ شوند، به وجود آمده_­ است. در لاین همخون دیگری به اسم ۲۴/۴-BIO مواردی مثل چاقی در جنس ماده، ناهنجاریهای زیاد اندوکرینی و ریسک بالای تومور  خوش_­خیم  قشر فوق کلیه مشاهده می_­شود. در لاین های همخون ۸۷/۲۰-BIO و ۲/۴ -BIO هایپرتروفی کیستیک پروستات، شبیه آن چیزی که که در سگ دیده می_­شود، اتفاق می_­افتد. لاین ۱۲/۱۴-BIO توی سن ۱۰ ماهگی فلجی پیشرونده اندام لگنی را توسعه می _­دهد. از لاین همخون ۱۵/۱۶-BIO در مطالعات مربوط به اثرات سیگار استفاده می _­شود. همسترها کاملا عاری از بیماری_­های خودبه_­ خودی هستند ولی به عوامل بیماریزای القایی حساس هستند. همستر به دیابت شیرین، جذام انسان و بروسلوز حساس است. با رژیم غذایی می_­ شود در این گونه پوسیدگی دندان و سنگهای صفراوی ایجاد کرد.

تحقیقات رادیوبیولوژی بر مبنای مقاومت بالای همسترهای سوری و چینی به اثر تخریبی پرتوها در این حیوان_­ها انجام می شود. علاوه بر همه ی اینها عمر کوتاه و تولیدمثل سریع، همستر را به عنوان مدل مناسبی برای مطالعات فیزیولوژی تولیدمثل معرفی می _­کند. این حیوان در مطالعات دارویی مانند اندومتاسین، پلی میکسین B سولفات و کلشی سین – که ممکن است ترشحات روده را مهار کنند. برای مدلهای سرطانزا در دستگاه گوارشی استفاده می_­ شود. به علاوه_­ی اینها از همستر به عنوان مدلی برای مطالعه سرطان پانکراس استفاده می _­شود، چون تنها مدل حیوانی است که می_­ شود تومور پانکراس را که از نظر مورفولوژیک و بالینی قابل مقایسه با موارد انسانی است، در آن القا کرد. تجویز استروژن به همستر نر باعث القای تومور کلیوی می_­شود که همستر به خاطر این ویژگی بهترین مدل مطالعه سرطان کلیه در انسان است. بعد از سگ همستر سوری ممکن است مدل مطمئنی برای مطالعه اثرات مواد شیمیایی سرطانزا روی مثانه باشد. و بالاخره اینکه از همستر به عنوان اولین مدل برای مطالعات نکروز فوق کلیوی آدیسون استفاده شده است.

در سال ۱۹۷۶ توان چسبندگی تخمک همستر به اسپرماتوزوآی انسان کشف شد. از آن موقع تا حالایکی از کاربردهای همستر سوری در تحقیقات زیست – پزشکی، ارزیابی توانایی لقاح انسانی با استفاده از تخمک بدون زونای همستر است. همستر سوری مدل مناسبی برای القای تومور توسط ویروسهایی مثل پولیما ویروس موش، ویروس ۴۰ Simian میمون و آدنوویروس انسان است.اکثر قارچها داخل طحال، غدد لنفاوی و کبد همستر رشد می _­کنند. همسترهای آلوده به مایکوپلاسما نومونیا به عنوان مدل عفونتهای مجاری تنفسی استفاده می شوند. روز هشتم حاملگی زمان مناسبی برای مطالعات تراتوژنها در همستر است، چون تکامل ساعت به ساعت جنین را می _­شود مشاهده کرد.

این حیوان بهترین مدل برای مطالعات تکامل جنینی در مادرهای دیابتی است چون استفاده از مواد دیابت زا بعد از جفتگیری و درمان با انسولین بدون اثرات تراتوژنی و یا کاهش اندازه، وزن و مرگ نوزاد است. متوسط عمر همستر ۲ سال و تعداد کروموزوم هایش ۲n=44  و طول دوره ی حاملگی اش ۱۵ تا ۱۸ روزه است. جنس نر در سن ۶ تا ۷ هفتگی و ماده در ۴تا ۶ هفتگی به بلوغ می_­رسند. برای استفاده توليد مثلی جنس ماده ازسن ۶ تا ۸ هفتگی و نر از ۱۰ تا ۱۲ هفتگی استفاده می _­شود.

مقيد کردن همستر

راحت ترين راه گرفتن همستر گرفتن دور سر و سينه است. روش _­دیگر گرفتن پوست ناحيه گردن و پشت حيوان است. اما مثل خیلی از حیوان های آزمایشگاهی دیگه گاهی لازمه که همستر را هم نشانه گذاری کنیم و در ادامه ی مطالعه پیگیرش باشیم نشانه_­گذاری در همستر به وسيله خالکوبی نواحی از پوست که موهای آن چيده شده نشانه _­گذاری می_­ شود.

تزریق در همستر به چند بخش شامل موارد زیر تقسیم می_­شود:

تزريق داخل وريدی: در وريد زير_­زبانی و با سر سوزن شماره ۲۷ . با اين روش حداکثر ۳.۰ ميلی ليتر محلول را می_­شود تزريق کرد.
تزريق داخل عضلانی: در عضله پشتی ران حيوان و با سر_­سوزن شماره ی ۲۶ و حداکثر حجم محلول تزريقی در اين روش ۵.۰ میلی_­ لیتر است.

تزريق داخل صفاقی: در کنار ناحيه خط ميانی شکم و اطراف ناف حيوان با سر سوزن شماره ۲۵ حداکثر يک ميلی_­ليتر مايع در صفاق همستر می _­شود تزريق کرد. برای خونگیری از همستر هم از وريد و ران همستر و همينطور از طريق پونکسيون از سينوس چشمی و پونکسيون قلبی می _­شود نمونه خون گرفت. حداکثر حجم خونی که از همستر می_­ گیریم نبايد از ۳.۰ ميلی ليتر بیشتر باشد. برای بيهوش کردن همستر از هوشبرهای استنشاقی مثل اتر و هالوتان و بيهوش کننده_­های تزريقی مثل کتامين و تيو پنتال استفاده می_­ شود.

نحوه ی کار با حیوانات آزمایشگاهی – بخش اول (موش)

نحوه کار با حیوانات آزمایشگاهی – بخش دوم (رت)

نحوه کار با حیوانات آزمایشگاهی – بخش سوم(خرگوش)

نحوه کار با حیوانات آزمایشگاهی – بخش چهارم (خوکچه هندی)

نحوه کار با حیوانات آزمایشگاهی – بخش پنجم (همستر)

نحوه کار با حیوانات آزمایشگاهی – بخش ششم (همستر)