نرم افزار بلاست (BLAST) نرم‌افزار کاربردی در علوم سلولی و مولکولی و ژنتیک است که مخفف واژگان Basic Local Alignment Search Tool یا ابزار پایه‌ای برای جستجوی برهم‌نهی‌های موضعی است.این ابزار قسمتی از مجموعه اطلاعات کیفی NCBI است.
با این نرم‌افزار می‌توان توالی اسیدهای آمینه در پروتئینها یا توالی نوکلئوتیدها را در DNA را با هم مقایسه کرد. این نرم‌افزار به پژوهشگر اجازه می‌دهد تا یک توالی را با توالی دیگر یا توالی که در بانک اطلاعاتی وجود دارد، مقایسه کند. شناسایی توالی‌های موجود در بانک اطلاعاتی که بیشترین شباهت را با توالی مورد نظر دارد از دیگر قابلیت‌های این نرم‌افزار است. بر حسب نوع توالی انواع مختلفی از بلاست امکان‌پذیر است. مثلاً اگر یک ژن ناشناخته در موش که قبلاً اطلاعاتی از آن در اختیار نبوده، باید بررسی شود، یک پژوهشگر ترجیح می‌دهد این توالی را با ژنوم انسان بلاست کند. این نرم‌افزار در NIH طراحی شد. بلاست یکی از پرکاربردترین نرم‌افزارها در بیوانفورماتیک است که با سرعت مطلوب مقایسه مورد نظر را انجام می‌دهد. سرعت زمانی اهمیت خود را نشان می‌دهد که با ژنوم کامل روبرو باشیم. پیش از طراحی این نرم‌افزار مقایسه توالی‌ها بسیار وقت گیر بود.
از بلاست می‌توان در مواردی مثل موارد زیر استفاده نمود:
- تعیین نوع
با استفاده از بلاست می‌توان هومولوگهای یک نوع را پیدا کرد.
- قرار دادن دامنه‌ها
هنگام کار با پروتئینها می‌توان آنها را به عنوان ورودی به بلاست داد تا دامنه‌های شناخته شده از دنبالهٔ مورد نظر را پیدا کند.
- کشیدن درخت فیلوژنتیک
با استفاده از نتایج به دست آمده از بلاست می‌توان درخت فیلوژنتیک را رسم کرد.
- نگاشت DNA
هنگام جستجو به دنبال دنباله‌ای از ژنها در مکانی ناشناخته روی یک گونهٔ شناخته شده، بلاست می‌تواند مکانهای کروموزومی در دنباله‌های مورد نظر مقایسه کند.
- مقایسه
هنگام کار کردن با ژنها بلاست می‌تواند ژن‌های مشترک در دو گونه متفاوت را شناسایی کند.